رفتم به باغ صبحدمی تا چنم گلی-همراه با معنی و تفسیر

رفتم به باغ صبحدمی تا چنم گلی

رفتم به باغ صبحدمی تا چنم گلی

آمد به گوش ناگهم آواز بلبلی

مسکین چو من به عشق گلی گشته مبتلا

و اندر چمن فکنده ز فریاد غلغلی

می‌گشتم اندر آن چمن و باغ دم به دم

می‌کردم اندر آن گل و بلبل تاملی

گل یار حسن گشته و بلبل قرین عشق

آن را تفضّلی نه و این را تبدّلی

چون کرد در دلم اثر آواز عندلیب

گشتم چنانکه هیچ نماندم تحملی

بس گل شکفته می‌شود این باغ را ولی

کس بی بلای خار نچیده ست از او گلی

حافظ مدار امید فرج از مدار چرخ

دارد هزار عیب و ندارد تفضلی

رفتم به باغ صبحدمی تا چنم گلی / آمد به گوش ناگهم آواز بلبلی:
- شاعر می‌گوید که صبح زود به باغ رفت تا گلی بچیند، اما ناگهان آواز بلبلی به گوشش رسید. این بیت نشان‌دهنده‌ی زیبایی طبیعت و تأثیر آن بر روح شاعر است.
مسکین چو من به عشق گلی گشته مبتلا / و اندر چمن فکنده ز فریاد غلغلی:
- حافظ خود را مانند بلبلی می‌داند که به عشق گل مبتلا شده و از درد عشق فریاد می‌زند. این بیت نشان‌دهنده‌ی رنج‌های عاشقی است.
می‌گشتم اندر آن چمن و باغ دم به دم / می‌کردم اندر آن گل و بلبل تاملی:
- شاعر در باغ و چمن می‌گشت و به گل و بلبل توجه می‌کرد. این بیت نشان‌دهنده‌ی تأمل شاعر در زیبایی‌های طبیعت است.
گل یار حسن گشته و بلبل قرین عشق / آن را تفضّلی نه و این را تبدّلی:
- حافظ می‌گوید که گل یار زیبایی شده و بلبل همراه عشق است. او اشاره می‌کند که گل به تفضّل (بخشش) و بلبل به تبدّل (دگرگونی) رسیده است.

چون کرد در دلم اثر آواز عندلیب / گشتم چنانکه هیچ نماندم تحملی:
- شاعر می‌گوید که آواز بلبل (عندلیب) در دلش اثر کرد و او دیگر تحملی برای درد عشق نداشت.
بس گل شکفته می‌شود این باغ را ولی / کس بی بلای خار نچیده ست از او گلی:
- حافظ می‌گوید که در این باغ گل‌های زیادی شکفته می‌شود، اما هیچ کس بدون بلای خار (رنج) گلی نچیده است. این بیت نشان‌دهنده‌ی این است که رسیدن به زیبایی و عشق بدون رنج ممکن نیست.
حافظ مدار امید فرج از مدار چرخ / دارد هزار عیب و ندارد تفضلی:
- شاعر به خودش خطاب می‌کند و می‌گوید که امید به بهبودی (فرج) از چرخ آسمان نداشته باشد، زیرا چرخ هزار عیب دارد و بخششی (تفضّل) از آن انتظار نمی‌رود.