ای که با سلسله ی زلف دراز آمدهای
حافظ-غزل شماره 422
ای که با سلسله ی زلف دراز آمدهای
فرصتت باد که دیوانه نواز آمدهای
ساعتی ناز مفرما و بگردان عادت
چون به پرسیدن ارباب نیاز آمدهای
پیش بالای تو میرم چه به صلح و چه به جنگ
چون به هر حال برازنده ی ناز آمدهای
آب و آتش به هم آمیختهای از لب لعل
چشم بد دور که بس شعبده بازآمدهای
آفرین بر دل نرم تو که از بهر ثواب
کشته ی غمزه ی خود را به نماز آمدهای
زهد من با تو چه سنجد که به یغمای دلم
مست و آشفته به خلوتگه راز آمدهای
گفت حافظ دگرت خرقه شراب آلوده ست
مگر از مذهب این طایفه بازآمدهای
معنی و تفسیر بیت های نخستین:
1.ای که با سلسله ی زلف دراز آمدهای / فرصتت باد که دیوانه نواز آمدهای:
در این بیت، حافظ به معشوقی اشاره میکند که با زلف دراز (موی بلند) آمده است و به او فرصتی داده است که دیوانهنواز (عاشق) باشد.
2.ساعتی ناز مفرما و بگردان عادت / چون به پرسیدن ارباب نیاز آمدهای:
حافظ در این بیت از معشوق میخواهد که ساعتی ناز نکند و عادت خود را تغییر دهد، چرا که به پرسیدن ارباب نیاز (عاشقان) آمده است.
3.پیش بالای تو میرم چه به صلح و چه به جنگ / چون به هر حال برازنده ی ناز آمدهای:
در این بیت، حافظ میگوید که در برابر بالای (قد بلند) تو میمیرد، چه در صلح و چه در جنگ، چرا که تو در هر حال برازندهی ناز هستی.
4.آب و آتش به هم آمیختهای از لب لعل / چشم بد دور که بس شعبده بازآمدهای:
حافظ در این بیت به معشوقی اشاره میکند که آب و آتش (مهربانی و سوزش) را از لب لعل (لب سرخ) خود به هم آمیخته است و او را شعبدهباز (جادوگر) میخواند.
معنی و تفسیر بیت های پایانی:
5.آفرین بر دل نرم تو که از بهر ثواب / کشته ی غمزه ی خود را به نماز آمدهای:
در این بیت، حافظ به دل نرم معشوق آفرین میگوید که برای ثواب، کشتهی غمزهی خود (عاشق) را به نماز آورده است.
6.زهد من با تو چه سنجد که به یغمای دلم / مست و آشفته به خلوتگه راز آمدهای:
حافظ در این بیت میگوید که زهد (پرهیزکاری) او با تو چه میسنجد، چرا که تو به یغمای دل او (عشق) مست و آشفته به خلوتگاه راز آمدهای.
7.گفت حافظ دگرت خرقه شراب آلوده ست / مگر از مذهب این طایفه بازآمدهای:
در این بیت، حافظ به خودش خطاب میکند و میگوید که خرقهی او به شراب آلوده شده است و شاید از مذهب این طایفه (عرفان) بازگشته است.
غزلیات حافظ شیرازی – ادبستان شعر پارسی
واژگان دشوار : مصراع بیت ها ابیات تحلیل بررسی همراه با معنا مفهوم شعر شرح کامل.