می‌فکن بر صف رندان نظری بهتر از این
حافظ-غزل شماره 404
می‌فکن بر صف رندان نظری بهتر از این
بر در میکده ، می کن گذری بهتر از این
در حق من لبت این لطف که می‌فرماید
سخت خوب است ولیکن قدری بهتر از این
آنکه فکرش گره از کار جهان بگشاید
گو در این کار بفرما نظری بهتر از این
ناصحم گفت که جز غم چه هنر دارد عشق
برو ای خواجه ی عاقل هنری بهتر از این
دل بدان رود گرامی چه کنم گر ندهم
مادر دهر ندارد پسری بهتر از این
من چو گویم که قدح نوش و لب ساقی بوس
بشنو از من که نگوید دگری بهتر از این
کلک حافظ شکرین میوه نباتی ست بچین
که در این باغ نبینی ثمری بهتر از این
معنی و تفسیر بیت های نخستین:
۱. می‌فکن بر صف رندان نظری بهتر از این / بر در میکده ، می کن گذری بهتر از این:
حافظ در این بیت از رندان (اهل عشق و آزادگی) می‌خواهد که نگاهی بهتر از این به صفوف خود بیندازند و بر در میکده (نماد عرفان و حقیقت) گذری بهتر از این کنند. این بیت نشان‌دهنده اهمیت نگاه عمیق و گذر از ظواهر به سوی حقیقت است.
۲. در حق من لبت این لطف که می‌فرماید / سخت خوب است ولیکن قدری بهتر از این:
حافظ در این بیت از لطف معشوق سخن می‌گوید و می‌گوید که لطف او بسیار خوب است، اما کمی بهتر از این نیز می‌تواند باشد. این بیت نشان‌دهنده انتظار عاشق از معشوق و طلب لطف بیشتر است.
۳. آنکه فکرش گره از کار جهان بگشاید / گو در این کار بفرما نظری بهتر از این:
حافظ در این بیت از کسی سخن می‌گوید که فکر او می‌تواند گره‌های کار جهان را بگشاید و از او می‌خواهد که در این کار نگاهی بهتر از این داشته باشد. این بیت اشاره به قدرت تفکر و خرد در حل مشکلات زندگی دارد.
معنی و تفسیر بیت های پایانی:
۴. ناصحم گفت که جز غم چه هنر دارد عشق / برو ای خواجه ی عاقل هنری بهتر از این:
حافظ در این بیت از نصیحت‌کننده‌ای سخن می‌گوید که می‌گوید عشق جز غم چیزی ندارد. حافظ به او پاسخ می‌دهد که اگر عاقل هستی، هنری بهتر از این پیدا کن. این بیت نشان‌دهنده ارزش عشق و نقد نگاه محدود نصیحت‌کننده است.
۵. دل بدان رود گرامی چه کنم گر ندهم / مادر دهر ندارد پسری بهتر از این:
حافظ در این بیت بیان می‌کند که دل او به سوی معشوق گرامی می‌رود و اگر آن را ندهد، چه کند؟ او می‌گوید که مادر دهر (زمان) پسری بهتر از این ندارد. این بیت نشان‌دهنده عشق عمیق حافظ به معشوق و ارزش اوست.
۶. من چو گویم که قدح نوش و لب ساقی بوس / بشنو از من که نگوید دگری بهتر از این:
حافظ در این بیت بیان می‌کند که وقتی او می‌گوید “قدح بنوش و لب ساقی را ببوس”، بهتر است به حرف او گوش دهی، زیرا هیچ کس بهتر از این نمی‌گوید. این بیت نشان‌دهنده اعتماد حافظ به سخنان خود و توصیه‌های اوست.
۷. کلک حافظ شکرین میوه نباتی ست بچین / که در این باغ نبینی ثمری بهتر از این:
حافظ در این بیت از قلم خود (کلک) به عنوان میوه‌ای شیرین و گوارا یاد می‌کند و می‌گوید که در این باغ (جهان) ثمری بهتر از این نخواهی یافت. این بیت نشان‌دهنده اعتماد حافظ به هنر و شعر خود و ارزش آن است.
غزلیات حافظ شیرازی – ادبستان شعر پارسی
واژگان دشوار : مصراع بیت ها ابیات تحلیل بررسی همراه با معنا مفهوم شعر شرح کامل.
